Ôtô nhập khẩu từ Thái Lan tăng mạnh
Dẫu rằng thuế nhập khẩu ôtô ASEAN về 0% phải đợi đến năm 2018. Nhưng hiện tại Thái Lan vượt mặt trung Quốc , Hàn Quốc dẫn đầu xuất khẩu xe vào Việt Nam.
Lượng xe nhập khẩu của 4 tháng đầu năm đạt khoảng 29.000 chiếc, tương đương giá trị khoảng 733 triệu USD. So với cùng kỳ, lượng xe nhập khẩu giảm 16,7% về lượng và 16,4% về giá trị. Tuy vậy, riêng xe nhập khẩu từ thị trường Thái Lan lại có dấu hiệu tăng mạnh, bất chấp đà suy giảm chung của thị trường cũng như các đối tác nhập khẩu lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong tháng 4, Việt Nam đã nhập 2.355 xe nguyên chiếc Thái Lan, đưa tổng số từ đầu năm lên 10.155 chiếc, tương đương gần 183 triệu USD và tăng gần gấp rưỡi cùng kỳ. Doanh nghiệp trong nước cũng chi 191 triệu USD nhập các loại linh kiện, phụ tùng ôtô từ thị trường này. Với kim ngạch này, Thái Lan đã trở thành nhà xuất khẩu xe số một vào Việt Nam, sau khi chỉ xếp thứ 4 khi kết thúc năm 2015 (sau Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ).
Xe nguyên chiếc nhập từ Hàn Quốc giảm 29% xuống gần 5.370 chiếc so với cùng kỳ. Ôtô Trung Quốc ít được ưa chuộng hơn khi lượng nhập khẩu giảm hơn một nửa sau 4 tháng (còn hơn 4.200 xe, tương đương 162 triệu USD) và tập trung ở phân khúc xe tải.
Ngược lại, do tác động của lộ trình giảm thuế dẫn đến giá thành xe giảm, ôtô nhập khẩu từ Thái Lan tăng mạnh. Nếu tính tất cả thuế phí tại Việt Nam, xe Thái nhập khẩu hầu hết có giá chưa đến một tỷ đồng. Ngoài ra, trong cơ cấu xe nhập từ Thái Lan, các dòng xe bán tải, xe tải cũng chiếm ưu thế với 7.700 chiếc, tăng 37% so với cùng kỳ.
Xe bán tải được ưu đãi. Cụ thể, thuế nhập khẩu chỉ 5%, thuế tiêu thụ đặc biệt 15% trong khi các dòng khác sắp tới áp mức 40-130%, phí trước bạ là 2% trong khi mức chung là 10-12%. Những mẫu xe bán tải bán chạy nhất của Thái là Ford Ranger, Toyota Hilux, Mazda BT-50, Isuzu D-Max, Nissan NP300 Navara, Mitsubishi Triton, Chevrolet Colorado…
Hiện tại mức áp thuế nhập khẩu nguyên chiếc với Thái Lan là 40%. Các hãng xe phổ biến đang bán chạy ở Việt Nam như Mazda, Kia, Toyota … đều có nhà máy lắp ráp trong nước, thuế nhập khẩu linh kiện chỉ phải chịu ở mức 15-25%. Tuy nhiên, trong lộ trình giảm thuế tới đây, các nhà sản xuất trong nước đang lo ngại phải cạnh tranh trực tiếp với xe Thái lan.
Các Hiệp định khác như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại tự do với EU, Hàn Quốc… đều cam kết xoá bỏ thuế quan đối với ôtô, nhưng trong lộ trình hơn 10-15 năm. Các quốc gia có ngành công nghiệp ôtô phát triển như Thái Lan, Indonesia đang trực tiếp được hưởng lợi nhờ thuế nhập khẩu bắt đầu giảm. Theo lộ trình thực hiện Hiệp định Thương mại hàng hoá ASEAN (ATIGA), thuế nhập khẩu ôtô từ khu vực ASEAN đã giảm từ 50% về 40%, năm 2017 giảm về 30% và đến năm 2018 về 0%.
Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt đã được đổi, các dòng xe có dung tích dưới 1,5 lít từ 1/7 sẽ giảm từ 45% xuống 40% và xuống 35% trong năm 2017. Dòng xe có dung tích từ 1,5 đến 2 lít giảm về 40%. Cùng với thuế nhập khẩu được xoá bỏ, thuế tiêu thụ đặc biệt giảm đã tạo ra lợi thế lớn cho các nhà xuất khẩu xe của Thái Lan. Dự tính, năm 2018, Việt Nam sẽ trở thành thị trường lớn của các dòng ôtô giá rẻ từ Thái Lan với giá trung bình giảm tối đa 40%.
Trước kia ôtô được coi như một khối tài sản giá trị ở “xứ sở Chùa Vàng”, nhưng giờ đây nó chỉ là một phương tiện đi lại của người dân. Nguyên do quá trình xã hội hoá ôtô ở Thái Lan đã bắt đầu bão hoà ,nhu cầu xe ở thị trường đang giảm đáng kể, từ đó các nhà sản xuất tại đây đang dùng nhiều chính sách kích cầu, ưu đãi xuất khẩu sang các nước khu vực. Trong khi đó tại Việt Nam, chính sách thuế phí cao, cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện, việc sở hữu xe ôtô trở nên khó khăn hơn.
Việt Nam đang được cho là thị trường hấp dẫn khi có khoảng hơn 2,5 triệu xe tính đến cuối năm 2015. Theo quy hoạch phát triển giao thông vận tải đường bộ đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, cả nước sẽ có khoảng 3,2-3,5 triệu xe.
